Living Our Language_ Ojibwe Tales & Oral Histories - Anton Treuer [14]
[2] Waakaa’igan imaa ate. Bedosewag endaawaagwen. Ininiwag-sh omaa niswi gii-kiiwashkwebiiwag. Agwajiing imaa boodawewag, boodawazowag.
[3] Chimookomaan imaa gii-pimibizo. Animoonsan ogii-ayaawaan imaa odoodaabaaning. Miish gaa-inaad anishinaaben, “Awiiya na imaa animoonsan ogii-ayaawaan?” Odinaan gaye wiin ininiwan niswi. “Gaawiin indayaasiiwaanaanig ingiw animoonsag,” odinaan. Mii dash chimookomaan odinaan, “Inga-naganaag awiiya waa-ayaawaad,” gii-izhi-mamaad. Mii inaad iniw anishinaaben.
[4] Miish imaa gii-naganaad iniw animoonsan, niswi ganabaj inaajimotaagooyaan. Miish ingiw ininiwag, gaawashkwebiijig, gemaa gaye gaa-pakadewaagwen. Mii waa-izhi-amwaad bezhig animoonsan. Imaa dash a’aw inini wii-inendam, bezhig inini. Miish i’iw waa-panzwaad a’aw bezhig inini animoonsan. Mii dash ganabaj gaa-izhi-aabizhiishing a’aw animoons. Mii gaa-izhi-dakwamigod omaa oninjiing. Mii apaginaad iwidi megwe-mashkosiing. Mii gaa-izhi-maadakizige’iding. Niibowa gii-chaagide.
[5] Niizh waakaa’iganan ogii-chaagizaanan a’aw waa-pagamibizowaad ingiw getewininiwag. Bezhig gwiiwizens imaa babaamibizod oditibiwebishkiganan. Miish a’aw naagaanizid i’iw baate gaye miinawaa ogagwejimaan gwiiwizensan, “Aaniish gaye wiin wenji-maadaakideg omaa,” odinaan ji-izhi-gagwejimaad. “Namanj iidog,” ikido. “Gaawiin ingikendanziin,” ikido. “Mii eta go ingiwedig ininiwag, nemadabijig,” ikido. “Animoonsan imaa owii-panzwaawaan. Megwe-mashkosiwishiing owii-apaginaan. Mii imaa gaa-onji-maadaakideg,” odinaan iniw chimookomaanan. “Oon chi-baakizigewaad i’iw. Niizh waakaa’iganan ojaagizaanaawaan.”
Gaa-pazhiba’wid Niijanishinaabe
[1] Oodenaang-sh ingii-izhaa maajaayaan. Omaa apii aabita inagakeyaa anishinaabeg endaawaad, ikwe imaa zaagizibatoo waakaa’igaansing. “Inini omaa omiigaanaan ninaabeman. Ogii-pazhiba’waan mookomaanens,” indig.
[2] Ingii-ashi-naano-biboonagiz i’iw apii. Namanj iidog izhichigewaanen. “Gaa indaa-bazhiba’wigosiig waa-ani-miigaanaajin,” indinendam. Imaa anooj igo inendamaan, ingii-o-biindige. Imaa dash dazhiikodaadiwaad imaa michisag, debibidowag i’iw onik da-bagijwebinang i’iw mookomaanens. Mii imaa apiichiikawag o’ow, aanawi maakabiwag mookomaanens gaa-izhi-bazhiba’odamaan nindinimaanganaang.
[3] Miinawaa omaa ninikaang gaye omaa ingii-inizhwig. Miinawaa indiy ingii-pazhiba’wig niizhing. Imbeshizhwig o’ow nininjiining. Mii gii-gwayako-giishkizhwid o’ow mashkijiitad a’aw. Oon aanawi giishkizhaa omaa apii. Mii dash gaa-inizhang. Mii go omaa o’ow ezhinaagwak. Mii gaawiin dash ogii-kiishkizhanziin. Mii i’iw akeyaa gaa-inaapinazhid a’aw inini.
[4] Miish gaa-azhegiiweyaan endaayaan, biindigeyaan imaa endaawaad, nimaamaayiban, “Aaniish ezhiwebiziyan miskwiiwiyan,” ikido. “Oon,” wiindamawag, “Ezhi-bimaaji’ag a’aw inini imaa, ininiwan omiigaanaan owii-pazhiba’waan dash indaa-inaaginaan,” indinaa. Miish a’aw noosiban gaa-izhi-mamood obaashkizigan, wii-o-baashkizwaad; gaye wiin imaa akawe nimaamaayiban gaa-izhi-gagwe-makamangid i’iw baashkizigan o-baashkizwaasigwaa.
Apane Anishinaabe Ogaganoonaan Manidoon
[1] Miinawaa o’ow isa anooj izhichiged anishinaabe ganoonaad manidoon, niigaan bezhig apegish inenimiyangid manidoo. Mii gaa-izhichigewaad o’ow midewiwin. Mii i’iw gaa-tazhiikang anishinaabe, gii-onji-maajiishkaad, gii-onji-bimaadizid. Mii gaa-onji-tazhiikang.
[2] Miinawaa wa’aw noongom dewe’igan omaa ayaabaji’aajin anishinaabe, imaa Misi-zaaga’eganiing izhinikaadeg, mii imaa gii-pagidinaad a’aw sa meyagwed anishinaabe ji-onji-maajiishkaanid anishinaaben neyaab imaa ji-onji-bagidinamawaad. Mii dash imaa gaa-onji-maajiishkaad a’aw dewe’igan. Akina anooj omaa wendaabang akeyaa; mii imaa gii-pimibaagid gii-inindwaa dewe’iganag. Geyaabi noongom aanind a’aw anishinaabe ominjimendaan i’iw isa gaa-miinigod manidoon ji-onji-bimaadizid, ji-onji-maajiishkaad. Mii gaa-onji-miinigod.
[3] Miinawaa o’ow isa abwezod anishinaabe,