Living Our Language_ Ojibwe Tales & Oral Histories - Anton Treuer [41]
[22] Miinawaa a’aw noozhishenh owidi gii-paashizwaa Gakaabikaang omisadaang. Yo’ow dash ayi’ii o’ow—aaniin ezhinikaadeg i’iw—opikwanding, mii iwidi gii-ani-aabideg anwii. “Gaawesa. Gaawiin,” gii-ikido mashkikiwinini. “Gaawiin gaye nanaandawii’iwewinini odaa-gashkitoosiin i’iw.” Miinawaa odaa-gashkitoon igo gegoo. “Gaawiish odaa-bimosesiin,” ingii-ig. “Ojiitaad gii-pagisin. Zegosin imaa,” gii-ikido, “anwii.” Miish i’iw gii-piindaakoojigeyaan, miinawaa gii-atooyaan onaagan ikwe-dewe’igan. Mii go apii gii-chi-niimi’idiing imaa, gii-shingishing iwidi aakoziiwigamigong gichi-aakozi. Miish i’iw gegoo gii-naano-giizhigak gii-paashkizwind, mii sa go gaa-izhi-wiindamawid a’aw. Mii go gaa-niizho-giizhigak, mii gii-pi-giiwed. Mii i’iw gii-pi-bimosed. Mii go ikidong, “Giwii-kagwejimin.” “Ingikendaan,” indig. “Awegonen?” “Awiiya imaa zhingishinaan ingii-paa-ayaawaa,” ikido. “Mii gaa-izhi-gikenimag imaa inaabiyaan. Gaawiin bakaan awiiya imaa ayaasiin. Mii eta waa-izhi-gikenimagwaa ongow awenenag imaa eyaagwenag aya’aag zhingishinaan. Mii sa go maajii-mino-ayaayaan igo,” ikido. “Gaawiin zhaaganaashiimosiiwag. Gaawiin gaye ninitaa-anishinaabe-gaagiigidosiin omaa.” Gaye imaa, mii imaa gii-piindaakoojigeyaan imaa gii-kanawenimigod iniw manidoon gii-kagwedweyaan miinawaa gaye. Miish a’aw gwiiwizens gii-mino-ayaad, mii a’aw geyaabi bezhig.
[23] “Mii doodoobik. Gigii-aanawi-maw bikwanaang; gaawiin wiikaa gaa-pimigaadesinoon. Miinawaa gaa-pimigaadenig, daa-niboose.” Mii gaa-ikidod a’aw nanaandawii’iwed imaa. Gaye go, miish igo nawaj igo gegoo, mii nawaj igo wenji-gikendamaan i’iw ji-wiidookawag inendaagozid a’aw anishinaabe iniw asemaan biindaakoonaad dewe’iganan. Niigaani-manidoog bemiwinaad iniw dewe’iganan, moozhag igo ingii-pi-wiindamaagoo. Mii i’iw dewe’iganag bemiwinikwaa sa go dibi go ezhaayan gaye o’ow ingoji sa go, ingoji wii-izhaayan biindaakoojigeyan. Mii genawinendaagoziyan i’iw. Miinawaa go ongow gegoo gaagiigidoyaan, ongow gagwedwetamaageyaan ingiw bemiwinikwaa, ingiw ji-dagoshinowaad weweni ji-dagoshinowaad. Ingoji maajaayan gaye gizaagi’aag weweni ji-ani-waabamadwaa miinawaa. Mii gaa-pi-wiindamaagooyaan.
Nandawenjigewin Gechitwaawendaagwak
[24] Hey, gayesh bangishenh wiin o’ow waa-wiindamoonaan omaa. Geyaabi go nawaj igo, geyaabi go gigizhebaawagak ezhi-gikendamaan igo gaa-pi-izhiseg. Miinawaa go gegoo, gaye a’aw bezhig nimaamaayiban iniw oshiimeyan gii-shawendaagozinid iniw. Zhaangaswi waawaashkeshiwan gii-nisaad a’aw nimaamaayan oshiimeyan, Animikiins gii-izhinikaazod, gaa-izhi-nisaad iniw zhaangaswi waawaashkeshiwan; nishiwed iniw waawaashkeshiwan. Ingoding sa go, mii midaaswi ji-gii-nisaapan iniw gaa-izhi-waabamaad iniw ayaaben imaa, mii aazhooshkaayaang imaa biiwaabikoo-miikanaang. Miinawaa sa go naa wii-paashkizwaad. “Baamaa dash gaa-izhi-niibawid imaa zhaadigewining,” gii-ikido. “Apane gaa-inaabamag,” ikido. “Namanj sa go naa izhichigewaanen,” ikido. “Weniban imaa gii-shaadigeng gii-niibawid imaa waawaashkeshi, wa’aw gichi-ayaabe,” gii-ikido. Miinawaa gaawiin ogii-paashkizwaasiin. “Mii dash gaa-izhi-maajiibatood,” ikido. “Gayesh ingii-inendaagoz i’iw.” Onzaam niibowa ogii-nisaan iniw. Gegoo da-izhiwebizi giishpin nisaad iniw midaaswi. Weweni ji-ganawinendaagozid i’iw ge-izhi-inang gegoo; gegoo asemaan gii-asaad ko endaso-giiyosed asaad iniw asemaan i’iw gaye. Mii gaa-izhi-wiidookawag inendaagozid i’iw. Maagizhaa daa-gii-izhiwebizi a’aw akiwenzii.
[25] Moozhag igo gaye niin iko ingii-kiiyose, gaawiish geyaabi. Omaa akeyaa bagijishkamaagooyaan, ingiw chimookomaanag imbagijishkamaagoog. Indakandoon imaa sa bidaakiing