Living Our Language_ Ojibwe Tales & Oral Histories - Anton Treuer [44]
[34] Miish o’ow gii-kashkitoowaad o’ow ongow waadookawiyangijig o’ow gaa-ina’oonigooyaang igo o’ow gii-nagishkawaawaad ingiw akiwenziibaneg. Wa’aw Migizi gaa-inind a’aw aya’aa, miinawaa aya’aa Zhaabaashkang gaa-ogimaawijig omaa. Mii a’aw Migizi, a’aw nimishoomisiban miinawaa go, miinawaa go gaye odedeyibanen a’aw aya’aa, miinawaa aya’aa Zhaabaashkang gaa-inind. Mii gaye gaa-kashkitoojig o’ow miinawaa go iwidi akeyaa niibowa gii-ayaawag ingiw iwidi akeyaa. Bagone-giizhig gaa-izhinikaazod, mii gaye ingiw waa-wiidookaazojig o’ow gii-miinigooyang akina o’ow aki gaye dibishkoo sa go gii-makandweyang i’iw aki. Gaye o’ow gii-ikidowag ingiw chimookomaanag, “Mii weweni, mii weweni ongow anishinaabeg ge-bimiwidoowaad o’ow aki. Debinaak o’ow ji-miigaanaasigwaa iniw chimookomaanan.” Gegoo a’aw Migizi gaa-inind, a’aw Bagone-giizhig gaawiin ogii-kanoonaasiin anishinaaben dambeng igo dibi go nisaadaaniking imaa chimookomaanag. Owidi biinish go, biinish igo iwidi akeyaa Nisoogamaag miinawaa go imaa akeyaa Oshki-oodenaang gii-izhinikaadeg, akina go iwidi akeyaa gaa-tazhewaad ingiw chimookomaanag. Mii i’iw gaa-poodaag gii-nisaad akina anishinaaben a’aw chimookomaan. A’aw Bagone-giizhig wiidookawaapan. A’aw Migizi gaa-inind omaa, “Gaawiin,” ikido Migizi. “Gaawiin niinawind nimiigaazosiimin.” Miish i’iw gaa-izhi-inaatood a’aw Bagone-giizhig. Miish i’iw weweni gaawiin wiikaa miinawaa ji-miigaadising. Miish i’iw gii-miigwechiwi’ind a’aw Migizi imaa gii-miigaazosig o’ow gii-miinindwaa o’ow aki. Miish i’iw gaa-onji-ozhibii’igaadeg o’ow ji-dibendamang i’iw aki. Aanawi go aanind gii-miigiwewag i’iw aki. Gaawiish wiin i’iw gii-miigiwesiiwag i’iw, mitigoon, giigoonyan, waawaashkeshiwan, miinawaa i’iw manoomin. Mii gaa-kanawendamowaad anishinaabeg. Miish i’iw gaa-kashkitoowaad imaa ongow Misi-zaaga’iganiing eyaajig sa go. Mii i’iw ezhi-wiidookaazowaad gaye iwidi akeyaa, iwidi akeyaa wendaabang, mii miinawaa gii-pakinaagewaad i’iw. Mii sa go biinish igo gii-pakinawind a’aw chimookomaan. “Gaawiin geyaabi,” ge-izhi-ikidopan.
[35] Mii sa go gaye, mii go gaye gaa-izhi-waawiindamawiwaad ingiw akiwenziiyag, mii i’iw. Moozhag go, moozhag go bimi-mikwendamaan gaa-wiindamawiwaad i’iw weweni, weweni ji-bimiwidooyang o’ow aki. Aanishinaa doodoosiwang i’iw aki gaa-ina’oonigooyang. Gaawiin go wiin a’aw chimookomaan gigii-ina’oonigoosiinaan. A’aw Gizhe-manidoo gaa-miininang, mii sa go ji-baamendamang. Mii i’iw wenji-gashkitooyang noongom. Gegoo wiidookawag inendaagoziyang igo weweni ge-gashkitooyang i’iw gaa-ina’oonigooyang. Moozhag go, moozhag go nimikwendaan iko gaa-izhi-mino-ayaad a’aw akiing a’aw anishinaabe memwendang go giiyosed a’aw.
Gaa-nandawaabamag Waabooz
[36] Gegoo gii-maajawaasakwad. Iwidi akeyaa ingii-izhaamin. Gaawiin aapiji go waasa iwidi akeyaa gii-paa-agoodooyaang ingiw waaboozoog gii-nisangidwaa. Mii sa gaa-wedenimagiban a’aw akiwenzii gii-kichiwag azhigwa a’aw akiwenzii. “Ambe, ambe, ambe iwidi baa-agoodoodaa,” indig. “Ingiw waaboozoog.” “Haaw,” indinaa sa gii-maajiibatooyaang mashkimodaasimoons madweyaang agaashiingobaans. Maagizhaa gaye ingii-ashi-niiyo-biboonagiz babaamoseyaang iwidi akeyaa. Akeyaa gichi-waabishkiki iwidi ayaamagad. “Haa, michi-agoodooyang waabang giga-bi-naadagwiimin,