Living Our Language_ Ojibwe Tales & Oral Histories - Anton Treuer [45]
[37] “Omaa izhi’ishin ikidomagak.” Wa! Gomaa apii wa, haa dazhi-wiikwaji’o omaa waabooz. Omaa baskindibe’wag. Mii sa omaa biindoomooyaan omaa mashkimodaang bimoseyaang. Wa, miinawaa iwidi a’aw wii-ayaa, “Ashkimoonaan!” Niibowa indizhi-bimiwinaanig ingiw waaboozoog. Wiiyaa! Ashkimonaanigozibanewag. Tayaa! “Ingaashkinaazig,” indinaa. “Haa, inga-ani-bimiwindamoon,” indig. Mii gaye gii-pi-izhi-bimoondang. Wayaa, indayekoz. Waasa go gaye gaa-izhi-dibikadinaagwak gaa-ani-boodaajiged ji-wanishinaang. “Daga aweshinimishinaam,” indinaa. “Gaawiin,” ikido. “Gidamigoo gomaa besho-sh go omaa endaayan wenji-wanishinang,” indig. Gaye wii-pimoseyaang o’ow isa gegapii indaniwin ayaag. “Endaayaan ate. Wewiibitaan.” “Gaawiin,” ikido. “Moozhag maajaadaa go,” ikido. “Wayaa indayekoz megwaa bimoseyaan o’ow isa anooj igo ningodwaaso-jiigise. Apiitate bimoseyaang ingoji go ongow waaboozoog o’ow isa megwaa ganabaj igo naa, ganabaj igo naa ishwaaswi ingii-pimoomaag ingiw waaboozoog, waabishki-waaboozoog ezhinikaazojig. Wa! Da-minwendamoog ingitiziimag dagoshinowaad wiinawaa. Gaawiin gegoo. Apiichi-gigizheb miinawaa geyaabi wii-poodaakwewaad. Wayaa! Gaye niin inanjigeyaan gii-onaagoshi-wiisiniyaang ingiw waabishki-waaboozoog. Mii miinawaa gigizhebaawagak, mii go miinawaa. Aanishinaa gaawiin igo wiikaa gegoo aapiji ingii-ayaanziimin. Dibishkoo ingii-inigaazimin sa go. Gaawiin dibishkoo wiikaa ingii-ayanziimin. Gaawiin wiikaa ingii-miinigoosiimin i’iw wiisiniwin. Booch igo.
[38] Miinawaa giigoonyag, mii gaa-izhi-wewebanaabiiyaang. Mii eta gaa-izhi-wiisiniyaang miinawaa niibing. Miinawaa dagwaagig gaye manoomin niibowa ogii-ishkonaanaawaan niij-niiyoshkinag o’ow gaa-kiizhiitoowaad. Mii gaa-inanjigeyaang. Miinawaa go gii-kitigewag iniw opiniin. Anooj igo gegoo gii-kitigewag. Mii eta go imaa naamayi’ii naamakamig imaa ogii-ayaanaawaa naamayi’ii waakaa’iganing. Mii eta go omaa gaa-tinowaad gegoo ge-miijiyaang. O’ow isa gabe-biboon gii-wiisiniyaang gegoo, imaa ani-ziigwang, ani-dagwaagig, mii go miinawaa gaa-izhichigeyaang gii-ishkanangidwaag gegoo o’ow isa debiseg gaa-pabaa-ayaayaang baa-nanda-agoodooyaang. Miinawaa go waawaashkeshiwan babaa-nisaawaad gaye. Mii ko gegoo maajaawaad wiinawaa ko ininiwag babaa-giiyosewaad. Aaningodinong go bezhig eta onisaawaan waawaashkeshiwan. Mii sa akina da-daashkonomidiwaad i’iw. Mii minik o’ow debisewaad. Mii sa go akina go weweni go, weweni go gaa-izhichigewaad anishinaabeg weweni go, weweni wii-ashamaawaad iniw wiijanishinaabewaan bebangii go. Mii debiseg gii-ayaawaad iko gaa-izhiwebiziwaad ko mewinzha giiyosewaad. Miinawaa go waaboozoo-nagwaagan, waaboozoon obiinaawaan. Mii ba-izhi-agoodoowaad igaye wiinawaa.
Gii-ina’oonind Anishinaabe
[39] Mii gaa-onji-gikendaasoyaan gaye niin gaa-izhiwebiziwaad anishinaabebaneg. Mii sa wenji-gikendaasoyaan gaye niin o’ow gii-pi-waawaabamagwaa gaa-pi-izhichigewaad miinawaa gii-pabizindawagwaa gaye iwidi nimaamaa, nookomisag. Biinish sa ingii-waawiindamaagoog gegoo gaa-izhi-minosewaad ingiw anishinaabeg. Miish sa go gaye niin igo ezhi-gashkitooyaan o’ow waawiindamoonaan igo nawaj igo gegoo ge-ikidoyaan igo. Maagizhaa go gaye gabe-dibik o’ow geyaabi go gidaa-waawiindamoon. Gigizheb o’ow giga-ayaa omaa. Naa indaa-mooshkinadoonan iniw. Mii ezhi-gikendaasoyaan akina gegoo. Mii sa wenda-minwendamaan iko gaagiigidoyaan